ฟุตบอลเป็นกีฬาที่ได้รับความนิยมมากที่สุดในโลก โดยมีกฎเกณฑ์พื้นฐานที่ใช้ในการแข่งขันเพื่อให้เกมเป็นไปอย่างยุติธรรมและสนุกสนาน กติกาฟุตบอลได้ถูกกำหนดขึ้นโดย “สมาคมฟุตบอลนานาชาติ” (International Football Association Board หรือ IFAB) ซึ่งรับผิดชอบในการดูแลและปรับปรุงกฎต่างๆ ให้สอดคล้องกับการเปลี่ยนแปลงของเกม
- จำนวนผู้เล่น
ทีมฟุตบอลประกอบด้วยผู้เล่น 11 คนต่อทีม ซึ่งรวมถึงผู้รักษาประตู โดยผู้เล่นแต่ละคนมีหน้าที่และตำแหน่งที่แตกต่างกัน แต่ละทีมสามารถเปลี่ยนตัวสำรองได้ 3 ถึง 5 คน ขึ้นอยู่กับการแข่งขัน ผู้รักษาประตูเป็นผู้เล่นที่มีสิทธิ์ใช้มือในการจับลูกฟุตบอลภายในเขตโทษของทีมตนเอง ขณะที่ผู้เล่นอื่น ๆ จะใช้เท้า ศีรษะ หรือส่วนอื่น ๆ ของร่างกายในการเล่นลูก ยกเว้นมือ
- กติกาการทำประตู
วัตถุประสงค์ของเกมฟุตบอลคือการทำประตูให้ได้มากกว่าฝ่ายตรงข้าม ประตูจะถูกนับเมื่อบอลทั้งหมดข้ามเส้นประตูระหว่างเสาประตูทั้งสองข้าง และอยู่ภายใต้คานโดยไม่เกิดการละเมิดกฎใด ๆ เช่น การล้ำหน้า หรือการใช้มือในการทำประตูโดยผู้เล่นที่ไม่ใช่ผู้รักษาประตู
- ระยะเวลาการแข่งขัน
การแข่งขันฟุตบอลแบ่งออกเป็นสองครึ่ง ครึ่งละ 45 นาที โดยมีเวลาพักระหว่างครึ่งเวลา 15 นาที หากการแข่งขันยังเสมอกันหลังจากเวลาปกติ อาจมีการต่อเวลาพิเศษ (ครึ่งละ 15 นาที) หรือการยิงลูกโทษ เพื่อหาผู้ชนะ ขึ้นอยู่กับประเภทของการแข่งขัน
- การล้ำหน้า
กฎล้ำหน้าเป็นหนึ่งในกฎที่ซับซ้อนที่สุดในฟุตบอล ผู้เล่นจะถูกถือว่าล้ำหน้าเมื่ออยู่ใกล้เส้นประตูของฝ่ายตรงข้ามมากกว่าลูกฟุตบอลและผู้เล่นฝ่ายตรงข้ามคนสุดท้าย (ไม่รวมผู้รักษาประตู) ณ ขณะที่บอลถูกส่งจากผู้เล่นของทีมตัวเอง อย่างไรก็ตาม ผู้เล่นจะไม่ถือว่าล้ำหน้า หากยังอยู่ในแดนของตนเอง หรือหากรับบอลจากการเตะมุม ลูกทุ่ม หรือการเตะโทษ
- การฟาล์วและการลงโทษ
การฟาล์วเกิดขึ้นเมื่อผู้เล่นกระทำผิดกติกา เช่น การทำร้ายหรือขัดขวางผู้เล่นฝ่ายตรงข้ามอย่างไม่เป็นธรรม การใช้มือเล่นบอล หรือการสกัดคู่ต่อสู้อย่างรุนแรง กรรมการจะให้ลูกฟรีคิกแก่ฝ่ายที่ถูกทำฟาวล์ ในกรณีที่การฟาวล์เกิดขึ้นในเขตโทษของฝ่ายรับ ฝ่ายรุกจะได้รับการเตะลูกโทษจากจุดโทษ
กรรมการสามารถให้ใบเหลืองหรือใบแดงเป็นสัญญาณเตือน ใบเหลืองเป็นการเตือนว่าผู้เล่นได้ทำผิดร้ายแรง ถ้าผู้เล่นได้รับใบเหลืองสองใบในเกมเดียวกัน จะถูกไล่ออกจากสนาม (ใบแดง) และหากผู้เล่นทำผิดร้ายแรงมาก เช่น การทำร้ายคู่ต่อสู้ กรรมการสามารถให้ใบแดงได้ทันที
- การเตะมุมและการทุ่ม
การเตะมุมจะเกิดขึ้นเมื่อบอลออกนอกสนามจากเส้นประตู โดยเป็นการสัมผัสของผู้เล่นฝ่ายรับก่อน ลูกบอลจะถูกนำมาเตะจากมุมสนามใกล้กับเสาประตู การทุ่มเกิดขึ้นเมื่อบอลออกจากสนามจากเส้นข้างสนาม โดยทีมที่ไม่ได้สัมผัสลูกบอลเป็นทีมสุดท้ายจะเป็นฝ่ายได้ทุ่ม
- กรรมการและการตัดสิน
ในเกมฟุตบอลจะมีกรรมการหลัก 1 คนที่ทำหน้าที่ดูแลการตัดสินในสนาม และมีผู้ช่วยกรรมการ 2 คนที่คอยช่วยตรวจสอบการล้ำหน้า การทุ่ม และการฟาล์วบางกรณี นอกจากนี้ ในการแข่งขันสำคัญ อาจมีการใช้เทคโนโลยี VAR (Video Assistant Referee) เพื่อช่วยตรวจสอบเหตุการณ์ที่สำคัญ เช่น การทำประตู การให้ใบแดง หรือการตัดสินลูกโทษ