ตะกร้อเป็นกีฬาพื้นบ้านที่มีความเป็นเอกลักษณ์และได้รับความนิยมอย่างกว้างขวางในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ โดยเฉพาะในประเทศไทย มาเลเซีย และฟิลิปปินส์ ตะกร้อมีการเล่นที่คล้ายกับวอลเลย์บอล แต่ใช้เท้า ศีรษะ เข่า และหน้าอกในการเล่นลูกบอล ตะกร้อไม่เพียงเป็นกีฬาที่ต้องการความแข็งแกร่งทางร่างกาย แต่ยังต้องการทักษะความยืดหยุ่น ความคล่องตัว และการประสานงานของร่างกายที่ดี
- ประวัติความเป็นมา
กีฬาตะกร้อมีรากฐานมาจากการละเล่นพื้นบ้านที่มีชื่อว่า “หวายลูกกลม” ซึ่งเกิดขึ้นในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้มาหลายศตวรรษ คำว่า “ตะกร้อ” มาจากคำว่า “หวาย” ซึ่งเป็นวัสดุที่ใช้ทำลูกตะกร้อในอดีต ปัจจุบันลูกตะกร้อทำจากพลาสติก เพื่อให้มีความทนทานและเบามากขึ้น
การเล่นตะกร้อเดิมเป็นการเล่นแบบส่งลูกกันไปมาเป็นวง แต่ต่อมาได้รับการพัฒนาเป็นกีฬาที่มีการตั้งกฎและแข่งขันอย่างเป็นทางการ ซึ่งในปัจจุบันกีฬาตะกร้อมีทั้งในระดับประเทศและระดับสากล โดยมีการจัดการแข่งขันในหลาย ๆ ประเทศ
- กติกาการเล่น
การเล่นตะกร้อมีหลายรูปแบบ แต่ที่นิยมมากที่สุดคือ เซปักตะกร้อ (Sepak Takraw) การแข่งขันประเภทนี้จะเล่นในสนามที่คล้ายกับสนามวอลเลย์บอล มีการขึงเน็ตกลางสนาม โดยแต่ละทีมมีผู้เล่น 3 คน ตำแหน่งผู้เล่นแบ่งเป็น 3 ตำแหน่งหลัก ได้แก่ ตัวเสิร์ฟ (Server) ตัวชง (Setter) และ ตัวฟาด (Striker)
- วิธีการเล่น
ในการแข่งขัน เซปักตะกร้อ เริ่มต้นจากตัวเสิร์ฟจะยืนบริเวณวงกลมเสิร์ฟ แล้วเสิร์ฟลูกตะกร้อข้ามเน็ตไปยังฝ่ายตรงข้าม จากนั้นฝ่ายตรงข้ามต้องพยายามรับลูกและส่งต่อให้ตัวชงเพื่อจัดเตรียมลูกสำหรับตัวฟาด การฟาดลูกตะกร้อให้ข้ามเน็ตไปยังฝ่ายตรงข้ามจะต้องใช้ทักษะที่ยอดเยี่ยมในการควบคุมทิศทางและความเร็ว
ผู้เล่นแต่ละคนสามารถสัมผัสลูกได้ไม่เกิน 3 ครั้ง และห้ามใช้มือในการเล่น โดยทีมจะได้คะแนนเมื่อสามารถทำให้ลูกตะกร้อตกลงในฝั่งของฝ่ายตรงข้าม หรือเมื่อฝ่ายตรงข้ามเล่นผิดพลาด เช่น เสิร์ฟลูกไม่ข้ามเน็ต หรือส่งลูกออกนอกสนาม
- ทักษะที่สำคัญในการเล่นตะกร้อ
การเล่นตะกร้อต้องอาศัยทักษะและความคล่องตัวในหลายๆ ด้าน ทักษะสำคัญที่ผู้เล่นตะกร้อควรมี ได้แก่:
- การเดาะลูกตะกร้อ การเดาะลูกคือพื้นฐานที่สำคัญที่สุดในการเล่นตะกร้อ ผู้เล่นต้องมีความสามารถในการควบคุมลูกด้วยเท้า หน้าแข้ง และศีรษะ เพื่อไม่ให้ลูกตกลงพื้น
- การเสิร์ฟลูก ตัวเสิร์ฟต้องมีความแม่นยำและความเร็วในการส่งลูกข้ามเน็ต ซึ่งต้องใช้เทคนิคและพลังจากการเตะอย่างแม่นยำ
- การฟาดลูก ตัวฟาดต้องมีทักษะในการกระโดดสูงและใช้เท้าหรือศีรษะในการฟาดลูกข้ามเน็ตให้ได้แต้มจากฝ่ายตรงข้าม
- การรับลูก ทักษะการรับลูกหรือการบล็อกลูกตะกร้อเป็นอีกทักษะที่สำคัญ เพราะต้องใช้ความคล่องตัวและความเร็วในการตอบสนอง
- อุปกรณ์การเล่น
- ลูกตะกร้อ ปัจจุบันทำจากพลาสติก มีขนาดเล็ก น้ำหนักเบา และมีลักษณะเป็นลูกหวายถักอย่างหลวมๆ ซึ่งช่วยให้ลูกสามารถเคลื่อนที่ไปในอากาศได้รวดเร็ว
- สนาม สนามตะกร้อมีขนาด 13.4 เมตร x 6.1 เมตร ขนาดเท่ากับสนามแบดมินตัน โดยมีเน็ตที่สูง 1.52 เมตรสำหรับผู้ชาย และ 1.42 เมตรสำหรับผู้หญิง
- เครื่องแต่งกาย ผู้เล่นตะกร้อจะใส่เสื้อและกางเกงกีฬาที่เน้นความคล่องตัว และรองเท้าที่พื้นบางเพื่อให้เคลื่อนไหวได้สะดวก
- ประโยชน์ของการเล่นตะกร้อ
การเล่นตะกร้อช่วยเสริมสร้างความแข็งแรงของร่างกาย เพิ่มความคล่องตัว และความสมดุลของร่างกาย นอกจากนี้ยังช่วยพัฒนาทักษะการทำงานเป็นทีม และสร้างความสนุกสนานในการแข่งขันอีกด้วย
